نقش زنان در تشكل‌هاى زيست محيطى ايران
فعاليت در سازمان‌هاى غيردولتى زيست محيطى ايران يكى از عرصه‌هاى فعاليت زنان براى بالا بردن آگاهى عمومى نسبت به آلودگى محيط زيست و هشدار به مقامات دولتى در اين زمينه است. خانم دكتر حميده توسلى، دبير شبكه‌ى تشكل‌هاى زيست‌محيطى تهران و همين‌طور رييس هيئت مديره‌ى سازمان‌هاى غير دولتى زيست‌محيطى ايران در گفتگويى با راديوى دويچه وله در مورد دامنه فعاليت اين تشكل ها شركت كرده است.
دويچه‌وله: خانم توسلى، شبكه تشكل‌هاى زيست محيطى از چه سازمان‌هايى تشكيل شده و چه فعاليت‌هاى عمده‌ای را انجام می‌دهد؟
توسلى: اين شبكه از سازمان‌هاى غير دولتى محيط زيست استان‌ها تشكيل شده و شبكه بطور كلى مهم‌ترين كارش اطلاع رسانى به اولياست، اخبار زيست‌محيطى و هماهنگى، به اين معنى كه اگر قرار است كه جلسه‌اى سراسرى و يا كارى تشكيل شود، وظيفه‌اش هماهنگى و توانمندسازى سازمان‌هاى غير دولتى و حمايت از آنها است.
دويچه‌وله: اين سازمان‌هاى غير دولتى چه نقشى را مى‌توانند در جلوگيرى از توسعه‌ى آلودگى محيط زيست در ايران ايفا كنند؟
توسلى: مسلما نقش زيادى مى‌توانند داشته باشند، براى اينكه به جايى وابسته نيستند و مستقل‌اند، غيرسياسى، غيردولتى هستند و مسائل و مشكلاتى را كه مى‌بينند، مى‌توانند در مورد آنها هشدار بدهند و به آگاهى مردم برسانند و از مسئولان بخواهند كه در اين راه اقدام كنند.
دويچه‌وله: شما هم اكنون چه پروژه‌هايى را در دست داريد؟
توسلى: خود شبكه مطابق اساسنامه نمى‌تواند پروژه‌ى زيست‌محيطى انجام بدهد، ولى بيشتر كار سازمان‌هاى غير دولتی "ان-جی-او"های ايران آگاهى دادن به مردم و هشدار دادن است، ولى خيلى از"ان-جی-او"ها هم هستند كه كار تخصصى مى‌كنند، مثلا فرض كنيد كه توانمندسازى جامعه‌ى محلى به معناى حفاظت از جنگل‌ها يا توانمندسازى جامعه‌ى محلى به منظور حفاظت از گونه‌ى گياهى يا گونه‌ى حيوانى، گونه‌هايى كه در معرض خطر واقع شدند و از اين قبيل پروژه‌ها.
دويچه‌وله: خانم توسلى، شبكه تشكل‌هاى زيست محيطى از چه سازمان‌هايى تشكيل شده و چه فعاليت‌هاى عمده‌ای را انجام می‌دهد؟
توسلى: اين شبكه از سازمان‌هاى غير دولتى محيط زيست استان‌ها تشكيل شده و شبكه بطور كلى مهم‌ترين كارش اطلاع رسانى به اولياست، اخبار زيست‌محيطى و هماهنگى، به اين معنى كه اگر قرار است كه جلسه‌اى سراسرى و يا كارى تشكيل شود، وظيفه‌اش هماهنگى و توانمندسازى سازمان‌هاى غير دولتى و حمايت از آنها است.
دويچه‌وله: اين سازمان‌هاى غير دولتى چه نقشى را مى‌توانند در جلوگيرى از توسعه‌ى آلودگى محيط زيست در ايران ايفا كنند؟
توسلى: مسلما نقش زيادى مى‌توانند داشته باشند، براى اينكه به جايى وابسته نيستند و مستقل‌اند، غيرسياسى، غيردولتى هستند و مسائل و مشكلاتى را كه مى‌بينند، مى‌توانند در مورد آنها هشدار بدهند و به آگاهى مردم برسانند و از مسئولان بخواهند كه در اين راه اقدام كنند.
دويچه‌وله: شما هم اكنون چه پروژه‌هايى را در دست داريد؟
توسلى: خود شبكه مطابق اساسنامه نمى‌تواند پروژه‌ى زيست‌محيطى انجام بدهد، ولى بيشتر كار سازمان‌هاى غير دولتی "ان-جی-او"های ايران آگاهى دادن به مردم و هشدار دادن است، ولى خيلى از"ان-جی-او"ها هم هستند كه كار تخصصى مى‌كنند، مثلا فرض كنيد كه توانمندسازى جامعه‌ى محلى به معناى حفاظت از جنگل‌ها يا توانمندسازى جامعه‌ى محلى به منظور حفاظت از گونه‌ى گياهى يا گونه‌ى حيوانى، گونه‌هايى كه در معرض خطر واقع شدند و از اين قبيل پروژه‌ها.
دويچه‌وله: چند گروه و يا چند "ان-جی-او" در اين شبكه عضويت دارند؟"
توسلى: در شبكه‌ى ايران ششصد"ان-جی-او" يا سازمان غير دولتى و در شبكه‌ى تهران حدودا صد سازمان غير دولتى.
دويچه‌وله: همكارى اين تعداد زياد از سازما‌ن‌ها چگونه می‌تواند به پيشبرد اهداف كلى اين تشكل‌ها كمك رساند؟
توسلى: فرض كنيم كه وقتى مسئله‌ى آلودگى در يك زمينه هست، وقتى ۶۰۰ سازمان غير دولتى فعاليت مى‌كنند و فرضا به دولت هشدار مىدهد، بيشتر مورد توجه واقع مى‌شود و می‌توانند نقش بيشترى را بازى كنند تا اينكه يك سازمان به تنهايى وارد عمل بشود.
دويچه‌وله: چه مسائلى مورد توجه و يا اعتراض شبكه قرار گرفته؟ ممكن است، چند نمونه از اين اقدامات را نام ببريد؟
توسلى: پارسال كه شهردارى تهران جنگل‌هاى دست‌كاشت لويزان را قطع كرد، سازمان‌هاى عضو شبكه اعتراض كردند و حتى شبكه قانونا به دادگسترى شكايت كرد. چون قطع اين درختان برخلاف قانون بوده و يا مورد ديگر اين بزرگراهى كه الان در جنگل‌هاى گلستان در حال احداث است، شبكه به رييس‌جمهور و ديگر مقامات كشورى نامه نوشته و موارد قانونى و موارد كارشناسى زيست‌محيطى را ذكر كرده كه ايجاد بزرگراه در وسط پارك ملى گلستان برخلاف ملاحظات زيست‌محيطى است و مواردى از اين دست، در مورد آلودگى هواى تهران كه بارها و بارها هشدار داده شده و از اين قبيل.
دويچه‌وله: از جمله يكى از گروه‌هاى فعال در امر مبارزه با آلودگى محيط زيست، جمعيت زنان مبارز با آلودگى محيط زيست است. آيا اين سازمان هم با شما همكارى مى كند؟
توسلى: بله، من خودم عضو و يا به عبارت بهتر از بنيانگذاران جمعيت زنان مبارز با آلودگى محيط زيست هستم و عضو هيأت امناى اين جمعيت هم هستم.
دويچه‌وله: چرا شما براى زنان نقش ويژه اى را در مبارزه با آلودگى محيط زيست قائل هستيد؟
توسلى: موقعى كه اين جمعيت تأسيس شد، بيشتر بنيانگذارانش زن بودند. يعنى هيأت مؤسس جمعيت زنان ۱۰ نفر بود كه ۹ نفر از آنها خانم بودند و يك نفر آقا كه حقوقدان هم بود. البته جمعيت ما عضو مرد هم دارد، ولى به اين جهت فكر كرديم كه زن به عنوان مادر از نظر حسى بيشترين مسئوليت را در مورد مبارزه با آلودگى احساس مى‌كند.
دويچه‌وله: اين شبكه در ارتباط با كشورهاى همسايه و يا كشورهاى ديگر هم فعال هست؟
توسلى: شبكه‌ى ما با كشورهاى همسايه در حال حاضر در ارتباط نيست، ولى ما قصد اين را داريم كه يك شبكه‌ى منطقه‌اى بخصوص با كشورهاى حوزه‌ى خليج فارس ايجاد بكنيم كه بخاطر اثراتى كه جنگ روى محيط زيست گذاشته و ديگر مسائل مشتركى كه بين ما وجود دارد. محيط زيست به هر حال مرز ندارد و اين فعاليت‌ها اگر منطقه‌اى بشوند، پرداختن به مسائل مشترك نتايج بهترى خواهد داشت.
دويچه‌وله: خانم توسلى، با سپاس از اينكه وقت در اختيار ما قرار داديد.
شيرين جزايرى
دويچه‌وله: همكارى اين تعداد زياد از سازما‌ن‌ها چگونه می‌تواند به پيشبرد اهداف كلى اين تشكل‌ها كمك رساند؟
توسلى: فرض كنيم كه وقتى مسئله‌ى آلودگى در يك زمينه هست، وقتى ۶۰۰ سازمان غير دولتى فعاليت مى‌كنند و فرضا به دولت هشدار مىدهد، بيشتر مورد توجه واقع مى‌شود و می‌توانند نقش بيشترى را بازى كنند تا اينكه يك سازمان به تنهايى وارد عمل بشود.
دويچه‌وله: چه مسائلى مورد توجه و يا اعتراض شبكه قرار گرفته؟ ممكن است، چند نمونه از اين اقدامات را نام ببريد؟
توسلى: پارسال كه شهردارى تهران جنگل‌هاى دست‌كاشت لويزان را قطع كرد، سازمان‌هاى عضو شبكه اعتراض كردند و حتى شبكه قانونا به دادگسترى شكايت كرد. چون قطع اين درختان برخلاف قانون بوده و يا مورد ديگر اين بزرگراهى كه الان در جنگل‌هاى گلستان در حال احداث است، شبكه به رييس‌جمهور و ديگر مقامات كشورى نامه نوشته و موارد قانونى و موارد كارشناسى زيست‌محيطى را ذكر كرده كه ايجاد بزرگراه در وسط پارك ملى گلستان برخلاف ملاحظات زيست‌محيطى است و مواردى از اين دست، در مورد آلودگى هواى تهران كه بارها و بارها هشدار داده شده و از اين قبيل.
دويچه‌وله: از جمله يكى از گروه‌هاى فعال در امر مبارزه با آلودگى محيط زيست، جمعيت زنان مبارز با آلودگى محيط زيست است. آيا اين سازمان هم با شما همكارى مى كند؟
توسلى: بله، من خودم عضو و يا به عبارت بهتر از بنيانگذاران جمعيت زنان مبارز با آلودگى محيط زيست هستم و عضو هيأت امناى اين جمعيت هم هستم.
دويچه‌وله: چرا شما براى زنان نقش ويژه اى را در مبارزه با آلودگى محيط زيست قائل هستيد؟
توسلى: موقعى كه اين جمعيت تأسيس شد، بيشتر بنيانگذارانش زن بودند. يعنى هيأت مؤسس جمعيت زنان ۱۰ نفر بود كه ۹ نفر از آنها خانم بودند و يك نفر آقا كه حقوقدان هم بود. البته جمعيت ما عضو مرد هم دارد، ولى به اين جهت فكر كرديم كه زن به عنوان مادر از نظر حسى بيشترين مسئوليت را در مورد مبارزه با آلودگى احساس مى‌كند.
دويچه‌وله: اين شبكه در ارتباط با كشورهاى همسايه و يا كشورهاى ديگر هم فعال هست؟
توسلى: شبكه‌ى ما با كشورهاى همسايه در حال حاضر در ارتباط نيست، ولى ما قصد اين را داريم كه يك شبكه‌ى منطقه‌اى بخصوص با كشورهاى حوزه‌ى خليج فارس ايجاد بكنيم كه بخاطر اثراتى كه جنگ روى محيط زيست گذاشته و ديگر مسائل مشتركى كه بين ما وجود دارد. محيط زيست به هر حال مرز ندارد و اين فعاليت‌ها اگر منطقه‌اى بشوند، پرداختن به مسائل مشترك نتايج بهترى خواهد داشت.
دويچه‌وله: خانم توسلى، با سپاس از اينكه وقت در اختيار ما قرار داديد.
شيرين جزايرى
================
<< Home